Month: November 2021

106. Տրված արմատների կրկնությամբ բառեր կազմի՛ր: Գրությանն ուշադրություն դարձրո՛ւ (ինչո՞վ է տարբերվում մյուս բարդ բառերի գրությունից):

Օրինակ՝
մեծ-մեծ:

Ծանր-ծանր, գույգ-գույգ, չորս-չորս, խիստ-խիստ, արագ-արագ, բաց-բաց, թաց-թաց:

107. Արմատի կրկնությամբ կազմված, գծիկով գրվող բարդ բառեր գրի´ր:

Օրինակ՝
շուտ-շուտ, երբեմն-երբեմն:

108. Տրված արմատների կրկնությամբ բառեր կազմի՛ր (արմատների մեջ ի՞նչ փոփոխություն է կատարվում):

Օրինակ՝
Փալաս-փուլուս:

Աման-չաման, մարդ-մուրդ, պարապ-սարապ, պակաս-մակաս, մանր-մունր, փոքր-մոքր, ոլոր-մոլոր, սուս-մուս:

109. Տրված արմատների կրկնությամբ բառեր կազմի՛ր: Բառերի մեջ այդ արմատների գրությանն ուշադրություն դարձրո՛ւ:

Օրինակ՝
ճըռ — ճռճռալ, ճռճռոց:

Մըռ-մռմռալ, հըռ-հռհռալ, չըռ-չռչռալ, կըռ-կռկռալ, դըռ-դռդռալ:

110. Տրված արմատներով բաղադրյալ բառեր կազմիր՝ դրանք  դնելով նոր բառերի սկզբում, մեջտեղում և վերջում:

Մարդ-մարդկաին, բարի-բարեգործ, ձայն-ձայնավոր, սեր-սիրել, տեր-, գիր:

111. Անջատ գրվող բարդ բառերի (հարադրությունների) իմաստներն արտահայտի՛ր հոմանիշ բառերով:

Պար գալ-պարել, զրույց անել-զրուցել, խաղ անել-խաղալ, թույլ տալ-թույլադրել:

112. Տրված բառերի իմաստներն արտահայտի՛ր հոմանիշ հարադրություններով (անջատ բաղադրիչներով գրվող բառեր) կամ դարձվածքներով:

Օրինակ՝
թափթփել — շաղ տալ, ցիրուցան անել:

Վերադարձնել-ետ բերել, անցնել-գնալ, բուժել-առողջացնել (դեղ ու դարմանով), մտնել-ներս գնալ, կանգնել-ոտքի կանգնել, կախվել-կախ ընկնել:

113. Անել և տալ բառերով կազմիր հնարավորին չավ) շւստ հարադրություններ ու դարձվածքներ:

անող դնող
տանող բերող

114. Այսօր, տանտիրուհի, մորեղբայր բառերով և այս օր(ը), տան տիրոթւհի, մոր եղբայր բառակապակցություններով կազմի՛ր նախադասություններ:

Օրինակ՝
Հորեղբայրս մեծ ու գեղեցիկ այգի ունի: Հորս ամենամեծ եղբայրն արդեն թոռ ունի:

Այսօր շատ հրաշալի օր էր քանի, որ այս օրը հենց մենք գնացինք բարձունք հաղթահարելու։

Տանտիրուհին մեզ շատ սիրով ընդունեց։
Այդ տանտիրուհու անունը Լենա էր։

Մենք եկանք մորեղբորս տուն։
Ես չեմ ճանափում նրա մորեղբորը։

115. Տրված բաղադրյալ բառերի իմաստներն արտահայտի՜ր բառակապակցություններով:

Օրինակ՝
դարավերջ – դարի վերջ,

Աշխատասենյակ — աշխատելու համար նախատեսված սենյակ:

Գառնարած-գառ պահող, բարեսիրտ-բարի սիրտ ունեցող, չարամիտ-չար միտք ունեցող, լեռնագագաթ-լեռի գագաթ, արագահոս-արագ հոսող, հարթավայր-հաթ վայր, աստղագիտություն-աստղերի գիտություն, սրտիկ-սիրտ, կեչուտ-լիքը կեչուտներ ով տեղ:

116. Տրված բաղադրյալ բառերի իմաստներն արտահայտի՛ր բառակապակցություններով:

Օրինակ՝
միաեղջյուր — մի եղջյուր ունեցող:

Վիպագիր-վեպ գրող, մեծագլուխ-մեծ գլուխ ունեցող, սրընթաց-սուր ընթացք, երկերեսանի-երկու երես ունեցող, զբոսայգի-զբոսնելու այգի, սրամիտ-սուր միտք ունեցող, հեռուստացույց-հեռու պատկերը ցուց տվող, պահարան-պահելու տեղ, հայաստանցի-մարդ որը ապրում է Հայաստանում:

117. Տրված բաղադրյալ բառերի իմաստները բառակապակցություններով արտահայտի՛ր:

Հանքափոր-հանք փորող, գրագետ-գիր ունեցող, պատմագիր-պատմուցյուն գրող, խաղագիրք-խաղերի գիրք, խնդրագիրք-խդիրների գիրք, խնդրագիր-խնդրանքի գիր, մասրուտ-մասուրենրի անտառ, հեղինակավոր-հայտնիություն ունեցող։

Ինքնաստուգում

1․Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝ 6 սմ, 9 սմ,  12 սմ։
9*12=108
9*6=54
6*12=72
108+108+54+54+72+72=468

2.Հաշվեք ուղղանկյունանիստի ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 7 դմ, 8 դմ,  10 դմ։
7*8*10=560
560*560*560=313.600

3․Հաշվեք  9 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալը։
9*9*9=729

4․ Հաշվեք 8 դմ կող ունեցող խորանադի մակերևույթի մակերեսը։
8*8*8=452

5․ 180, 124, 1025, 25681, 10000, 369   թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 5-ի։
180, 1025, 10.000

6․ 14, 25, 15980, 1546, 23551, 25693   թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 2-ի։
14, 15980, 1546, 23551, 25693

7․ 6358, 1500, 3650, 1423, 2544  թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 10-ի։
1500, 3650

8․ 4501, 3691, 1008, 3702, 2566 թվերից  առանձնացրեք  նրանք, որոնք  բաժանվում են 3-ի։
1008, 3702

9․ 909, 1000, 33003, 6009, 60606,  թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 9-ի։
909, 33.003, 60.606

10․ 3600, 2425, 1800, 1016, 2598 թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 4-ի։
3600, 1800

Գործնական աշխատանք1։

• Գունավոր ստվարաթղթից պատրաստեք ուղղանկյունանիստ, առանձին պատրաստեք նաև նրա փռվածքը։
• Քանոնով չափեք պատրաստած ուղղանկյունանիստի երկարությունը, լայնությունը և բարձրությունը։ Հաշվեք պատրաստած ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը։
• Կատարեք ֆոտոշարք, որտեղ կերևա, թե ինչպես եք պատրաստել ուղղանկյունանիստը։

Օրվա գործունեություն․

Հարցերի պարզաբանում

Մտքի վարժանք(բանավոր հաշվարկներ)

Թեմա՝ Ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերես և ծավալ

1․Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 2 սմ, 9 սմ,  11 սմ։
9*2=18
9*11=99
2*11=22
18+18+99+99+22+22=278
278*2=556

2․Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 5 դմ, 7 դմ,  8 դմ։
7*5=35
7*8=56
5*8=40
35+35+56+56+40+40=262
262*2=524

3․Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 6 սմ,  12 սմ, 10 սմ։
12*6=72
12*10=120
6*10=60
72+72+120+120+60+60=504
504*2=1008

4․Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 13 սմ, 15 սմ,  10 սմ։
15*13=195
15*10=150
13*10=130
195+195+150+150+130+130=950
950*2=1900

5․Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝

11 սմ,  12 սմ, 10 սմ։
12*10=120
12*11=132
11*10=110
120+120+132+132+110+110=724
724*2=1448

6․ Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝         

 3 դմ,  20 սմ, 10 սմ։
20*30=600
20*10=200
30*10=300
600+600+200+200+300+300=2200
2200*2=4400

7․ Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝

11 սմ, 12 սմ, 14 սմ։
12*11=132
12*14=168
11*14=154
132+132+168+168+154+154=908

8․ Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝

15 սմ, 16 սմ, 17սմ։
16*15=96
16*17=272
15*17=225
96+96+272+272+225+225=1136

9․ Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝

10 սմ, 12 սմ, 14 սմ։
12*10=120
12*14=168
10*14=140
120+120+168+168+140+140=856

10․ Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք նմանատիպ խնդիրներ։

Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 3 դմ, 9 դմ,  5 դմ։
9*5=45
9*3=27
3*5=15
45+45+27+27+15+15=174
174*2=348

Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 10 սմ,  5 սմ, 12 սմ։
5*10=50
12*5=60
10*12=120
50+50+60+60+120+120=460
460*2=920

Արևմտահայերենի բառարանից օգտվելով, գրի՛ր տրված բառերի ու արտահայտությունների արևելահայերեն տարբերակները։

սովորել-սորվիլ

հոգնել-յոգնիլ

լուռ-լռիլ

պառկել-պառկիլ

կուլ տալ, կլանել-կլանուիլ

լրություն-լրութիուն

օղակ-օղիկ

խենթ, խելառ-ծուռ

մեգ, մառախուղ-

փուչիկ-???

կենդանիներ վարժեցնող-գազանազուսպ

զզվել-զզվիլ

բաժակ-ըմպակ

Հիմա փորձի՛ր գտնել տրված արևմտահայերեն բառերի բացատրությունները։

ագեվոր-պոչավոր

ագուռ-բուռ,ափ,աղյուս

դգալ-գդալ

դի-կողմ

ետքը-հետո

աճապարել-շտապել,փութալ

Գտի՛ր տրված բառերի բացատրությունները։ Դիտարկի՛ր արևմտահայերեն և արևելահայերեն լեզուներում դրանց գրության ձևերի տարբերությունները։

աճիլ-աճել

լսվիլ-լսվել

լվացվիլ-լվացվել

ժպտիլ-ժպտալ

լեցվիլ-լեցվել

լծվիլ-լծվել

լորտնիլ-լորտնել

խամրիլ-խամարել

խախտիլ-խախտել

խաղաղիլ-խաղաղել

ծփիլ-ծփել

Օրվա գործունեություն․

Հարցերի պարզաբանում

Մտքի վարժանք(բանավոր հաշվարկներ)

Թեմա՝ Ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերես

Սիրելի սովորողներ, այսօր կսովորենք հաշվել ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսը, ինչպես նաև կկատարեք գործնական աշխատանք։

Նախ ուսումնասիրենք ուղղանկյունանիստի փռվածքը։ Այն բաղկացած է 6 ուղղանկյուններից։

Օրինակի վրա հասկանանք, թե ինչպես պատրաստենք ուղղանկյունանիստ։ Ընտրեք 3 տարբեր չափումներ, օրինակ՝ 3 սմ, 5 սմ և 8 սմ։ Գունավոր ստվարաթղթից կտրեք 3 սմ և 5 սմ կողմերով 2 հատ ուղղանկյուն, կտրեք նաև 5 սմ և 8 սմ կողմերով 2 հատ ուղղանկյուն, որից հետո կտրեք 3 սմ և 8 սմ կողմերով 2 հատ ուղղանկյուն։ Այժմ սկոչի միջոցով այդ ուղղանկյունները միացրեք այնպես, որ ստանաք ուղղանկյունանիստի փռվածքը, դրանից հետո հեշտությմաբ կստանաք ուղղանկյունանիստ, որի չափումներն են՝ 3 սմ, 5 սմ և 8 սմ։

Ուղղանկյուանանիստի մակերևույթի մակերեսը նրա բոլոր նիստերի(ուղղանկյունների)  մակերերսների գումարն է։

Ուղղանկյունանիստի  չափումներն են՝ ուղղանկյունանիստի լայնությունը, երկարությունը և բարձրությունը։

Եթե ուղղանկյունանիստի չափումները նշանակենք a,b,c, քանի որ ուղղանկյունանիստի հանդիպակաց նիստերը իրար հավասար են, ուստի  նրա բոլոր նիստերի  մակերերսների գումարը կլինի՝ 2*a*b+2*b*c+2*a*c, որն էլ ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն է։

Օրինակ՝ հաշվենք 3 սմ, 5 սմ և 8 սմ չափումներով ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսը։

a=3 սմ, b=5 սմ, c=8 սմ, ուրեմն ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսը՝ 2*3*5+2*5*8+2*3*8=30+80+48=158 սմ քառ․։

Ավելի լավ հասկանալու համար նախ պատկերենք ուղղանկյունանիստի փռվածքը՝

Նախ նկատենք, որ կա 2 հատ 3 սմ և 5 սմ կողմերով ուղղանկյուն։ Հաշվենք 3 սմ և 5 սմ կողմերով ուղղանկյուններից յուրաքանչյուրի մակերեսը՝ 3*5=15 սմ քառ․։

Այժմ նկատենք, որ կա 2 հատ 3 սմ և 8 սմ կողմերով ուղղանկուն։ Հաշվենք 3 սմ և 8 սմ կողմերով ուղղանկյուններից յուրաքանչյուրի մակերսը՝ 3*8=24 սմ քառ․:

Այնուհետև նկատենք, որ կա 2 հատ 5 սմ և 8 սմ կողմերով ուղղանկյուն։ Հաշվենք 5 սմ և 8 սմ կողմերով ուղղանկյուններից յուրաքանչյուրի մակերեսը՝ 5*8=40 սմ քառ․։

S(մակերևույթի մակերես)=2*15+2*24+2*40=30+48+80=158 սմ քառ․

Առաջադրանքներ․

1․Գործնական աշխատանք։

• Գունավոր ստվարաթղթից պատրաստեք ուղղանկյունանիստ, առանձին պատրաստեք նաև նրա փռվածքը։
• Քանոնով չափեք պատրաստած ուղղանկյունանիստի երկարությունը, լայնությունը և բարձրությունը։ Հաշվեք պատրաստած ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը։

2․Հաշվեք ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝ 5 դմ, 7 դմ,  8 դմ։
5*7=35
7*8=56
8*5=40
35+35+56+56+40+40=260

3․Հաշվեք ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝ 6 սմ,  12 սմ, 10 սմ։
6*12=72
12*10=120
6*10=60
72+72+120+120+60+60=504

4․Հաշվեք ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝ 3 սմ, 5 սմ,  10 սմ։
3*5=15
5*10=50
3*10=30
15+15+50+50+30+30=190

5․Հաշվեք ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝

11 սմ,  12 սմ, 10 սմ։
11*12=132
12*10=120
11*10=110
132+132+120+120+110+110=724

6․ Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝         

 3 դմ,  20 սմ, 10 սմ։
20*3=60
20*10=200
3*10=30
60+60+200+200+30+30=580

7․ Հաշվեք ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝

11 սմ, 12 սմ, 14 սմ։
12*11=132
12*14=168
11*14=154
132+132+168+168+154+154=808

Митя накатался на саночках с ледяной горы и на коньках по замёрзшей реке; прибежал домой румяный, весёлый и говорит отцу: „Ух как весело зимою! Я бы хотел, чтобы всегда зима была” „Запиши твоё желание в мою записную книжку”, – сказал отец. Митя
записал. Пришла весна. Митя набегался за пёстрыми бабочками по зелёному лугу, нарвал цветов, прибежал к отцу и говорит: „Что за прелесть эта весна! Я бы желал, чтобы всегда весна была”. Отец опять вынул книжку и предложил Мите записать своё желание. Настало лето. Митя с отцом отправились на сенокос. Весь длинный день веселился мальчик: ловил рыбу, собирал ягоды, кувыркался в душистом сене, а вечером сказал отцу: „Вот уж сегодня я повеселился вволю! Я бы желал, чтобы лету конца не было”. И это желание Мити было записано в ту же книжку.
Наступила осень. В саду собирали плоды – румяные яблоки и жёлтые груши. Митя был в восторге и говорит отцу: „Осень лучше всех времён!” Тогда отец вынул свою записную книжку и показал мальчику, что он то же самое говорил и о весне, и о зиме, и о лете.

Найдите лишнее слово.
а) шуба                                                        а) носки
б) сарафан                                                   б) чулки
в) пальто                                                     в) рубашка
г) куртка                                                      г) колготки

Задания из рабочей тетради.

Задание 1. Разделите текст на предложения. В конце каждого предложения поставьте точку.

Охотник нашёл в лесу лисёнка. Он принёс его домой. Это был шустрый зверёк. Cкоро лисёнок стал большим. Oсенью охотник отпустил его в лес.

Задание 2. Спишите предложения в таком порядке, чтобы получился связный текст. Озаглавьте его
Птичка
Однажды у меня на окне появилась птица. Она очень внимательно посмотрела на меня. Глаза у неё карие, грудка серая. Лапки чёрные. Славная птичка!

Задание 3. Озаглавьте текст и спишите его, вставляя пропущенные буквы.
Пришла осен

Осень. Высоко в небе летят журавли. Пичально кричат птицы . Они прощаются с родиной. Журавли будут зимовать в тёплой Африке . Висной они вернутся на родину.

Заданние 4. Соберите предложения в текст. Запишите и озаглавьте его.

Пролетело жаркое лето прошла золотая осень только ели и сосны стоят зелёные голые стоят деревья ждут зимней одежды подули холодные ветры выпал снег пришла зима.

11․11․2021

Օրվա գործունեություն․

Հարցերի պարզաբանում

Մտքի վարժանք(բանավոր հաշվարկներ)

Թեմա՝ Խորանարդի մակերևույթի մակերես

Խորանարդի մակերևույթի մակերեսը նրա 6 նիստերի մակերեսների գումարն է։ Քանի որ խորանարդի 6 նիստերը իրար հավասար քառակուսիներ են, ուրեմն, խորանարդի մակերևույթի մակերեսը հաշվելու համար պետք է գտնել 1 քառակուսու մակերեսը և արդյունքը բազմապատկել 6-ով։

Օրինակ՝ Հաշվեք  8 սմ կող ունեցող  խորանադի մակերևույթի մակերեսը։

Խնդիրը լուծելու համար նախ վերհիշենք, որ խորանարդի մակերևությի մակերեսը նրա 6 իրար հավասար նիստերի(քառակուսիների) գումարն է։ Հաշվենք 8 սմ կողմով 1 քառակուսու մակերսը և արդյունքը բազմապատկեն 6-ով(քանի որ 6 նիստերը իրար հավասար են)։

8*8=64 (սմ քառ․)

64*6=384(սմ քառ․)

Paint-ով գծեք խորանարդ․

1. Հաշվեք  12 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
   մակերեսը-864, ծավալն-4728
2. Հաշվեք  14 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
   մակերեսը-1296, ծավալն-2744
3. Հաշվեք  19 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
   մակերեսը-2166, ծավալն-6859
4. Հաշվեք  15 մմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
   մակերեսը-1350, ծավալն-3375
5. Հաշվեք  4 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
   մակերեսը-96, ծավալն-64
6. Հաշվեք  21 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
   մակերեսը-2646, ծավալն-9261
7. Հաշվեք  11 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
   մակերեսը-726, ծավալն-1331
8. Հաշվեք  14 մմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
   մակերեսը-1176, ծավալն-2744
9. Հաշվեք  21 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
   մակերեսը-2646, ծավալն-9261
10. Հաշվեք  1 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
    մակերեսը-6, ծավալն-1
11. Հաշվեք  9 մմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
    մակերեսը-486, ծավալն-729

10․11․2021

Օրվա գործունեություն․

Հարցերի պարզաբանում

Մտքի վարժանք(բանավոր հաշվարկներ)

Թեմա՝ Խորանարդի մակերևույթի մակերես

Խորանարդի մակերևույթի մակերեսը նրա 6 նիստերի մակերեսների գումարն է։ Քանի որ խորանարդի 6 նիստերը իրար հավասար քառակուսիներ են, ուրեմն, խորանարդի մակերևույթի մակերեսը հաշվելու համար պետք է գտնել 1 քառակուսու մակերեսը և արդյունքը բազմապատկել 6-ով։

Օրինակ՝ Հաշվեք  8 սմ կող ունեցող  խորանադի մակերևույթի մակերեսը։

Խնդիրը լուծելու համար նախ վերհիշենք, որ խորանարդի մակերևությի մակերեսը նրա 6 իրար հավասար նիստերի(քառակուսիների) գումարն է։ Հաշվենք 8 սմ կողմով 1 քառակուսու մակերսը և արդյունքը բազմապատկեն 6-ով(քանի որ 6 նիստերը իրար հավասար են)։

8*8=64 (սմ քառ․)

64*6=384(սմ քառ․)

Paint-ով գծեք խորանարդ․

1. Հաշվեք  5 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ումակերևույթի մակերեսը։
   մակերեսը-150, ծավալն -125
2. Հաշվեք  9 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
   մակերեսը-486, ծավալն-729
3. Հաշվեք  4 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
   մակերեսը-96, ծավալն-64
4. Հաշվեք  17 մմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
   մակերեսը-1734, ծավալն-4913
5. Հաշվեք  3 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
   մակերեսը-54, ծավալն-27
6. Հաշվեք  2 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
   մակերեսը-24, ծավալն-8
7. Հաշվեք  1 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
   մակերեսը-6, ծավալն-1
8. Հաշվեք  19 մմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
   մակերեսը-2166, ծավալն-6859
9. Հաշվեք  2 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
   մակերեսը-24, ծավալն-8
10. Հաշվեք  1 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
    մակերեսը-6, ծավալն-1
11. Հաշվեք  19 մմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
    մակերեսը-2166, ծավալն-6859
12.  Գտեք  նկարում  պատակերված մարմինների ծավալը։ Յուրաքանչյուր խորանարդիկի ծավալը  1 սմ³  է։

Գործնական քերականություն փաթեթից

101. Ընդգծված բառակապակցությունները փոխարինի՛ր ածանցավոր բառերով:

Շատ ու շատ դարեր առաջ ասորեստան մի իմաստուն մարդ էր ապրում:
Թփութ մի առարկա էր  թաքցրել:
Նա որոշել էր այդտեղ իր համար տուն կառուցել:
Տունը դարձրել ես հավաբուն տեղ:
Երեկոյան դարբնոցում կհսւնդիպենք:
Գետի ափին մի խռժիտ ուներ, որտեղ ապրում էր իր սիրելի կենդանու հետ:
Իրենց փոքր գյուղի փողոցներն ու այգիները հիշեց:

102. Բնակավայր կամ տեղանք ցույց տվող բառերին այնպիսի ածանցներ ավելացրու, որ նոր բառերը տվյալ տեղի բնակիչ իմաստն արտահայտեն:

Օրինակ՝
լեռն — լեռնցի:

Երևան-երևանցի, քաղաք-քաղաքացի, Վան-վանեցի, Մուշ-մշեցի, Աշտարակ-աշտարակացի, Արտաշատ-արտաշատացի,Դվին-դվինցի, Կարս-կարսացի, Գյումրի-գյումրեցի, Լոռի-լոռեցի, Ամերիկա-ամերիկացի, Նյու-Յորք-նյու-յորքցի, Լոնդոն-լոնդեցի, սար-սարացի, գյուղ-գյուղացի:

103. Տրված բառազույգերի արմատները տեղափոխելով՝ բաղադրյալ նոր բառեր ստացի´ր:

Օրինակ՝
բարեժպիտ, մանկամիտ — բարեմիտ, մանկաժպիտ:

ա) Ջրանկար, ծովահարս, բ) ժանգագույն, արծաթապատ,
գ) հողմաղաց, ջրածին, դ) զորամաս, երկրագունդ:

104. Տրված բառերր բաղադրիչների բաժանի՛ր: Արմատներն ի՞նչ մասնիկով են կապվում:

Օրինակ՝
Գրատախտակ — գր(գիր) + ա + տախտակ:

Ձեռագիր-ձոռք+ա+գիր
գեղանկար-գյուղ+ա+նկար
շրջագգեստ-շուրջ+ա+զգեստ
սիրահոժար-սեր+ա+հոժար
դեղնակտուց-դեղին+ա+կտուց
հոդակապ-հոդ+ա+կապ

105. Շարքի բոլոր բառերը, բացի մեկից, նույն ձևով են կազմված: Գտի´ր օրինաչափությանը չենթարկվող բառը:

ա) Հրաշամանուկ, հողագունդ, առևտուր, մեծահոգի, փրկագին:
բ) Ջրկիր, սեղանատամ, նախօրոք, դասաժամ, ձեռնտու:

ա) Բոլոր բառերը հոդակապ էն բացի առևտուրից
բ) Բոլոր բառերը բառդ էն բացի դասաժամից