Արևելյան մի քաղաքում ամառվա միջօրեի շոգին փողոցում՝ պատի ստվերում, պառկած էր մի դերվիշ: Ցնցոտիների մեջ դերվիշը պառկել էր մայթի լայնքին՝ նվաղուն աչքերը կիսափակ: Քաղաքապետ իշխանը՝ հպարտ ու վեհ, հագած ճոխ ու զարդարուն, գալիս էր դանդաղ քայլերով, շրջապատված շքախմբով: Փողոցում մարդիկ ոտքի էին կանգնում, կպչում պատերին և խոնարհ գլուխ տալիս անցնող իշխանին: Շքախմբի առաջնորդը, գավազանը թափահարելով, գոռաց դերվիշի վրա.
– Ի՞նչ ես մեկնվել մայթին, ճանապարհը բռնել: Չե՞ս տեսնում՝ ո՛վ է գալիս. վե՛ր կաց, անպատկա՛ռ:
– Ես միայն ինձնից մեծի առաջ ոտքի կկանգնեմ, – անվրդով պատասխանում է դերվիշը:
Քաղաքապետը լսում է դերվիշի պատասխանը և հետաքրքրված մոտենում է նրան և հարցնում.
– Մի՞թե ես քեզնից մեծ մարդ չեմ:
– Իհարկե ո՛չ: Քեզնից բարձր դեռ շատ աստիճաններ կան: Այո, թե ոչ:
– Այո՛:
-Դու քաղաքապետ իշխան ես, գիտեմ: Որ բարձրանաս, ի՞նչ պիտի դառնաս,- հարցնում է դերվիշը:
-Նահանգապետ, – պատասխանում է քաղաքապետը:
-Հետո՞:
– Հետո՝ վեզիր:
– Հետո՞:
– Փոխարքա:
– Հետո՞:
– Սահմանը սա է: Մեր բոլորի վրա շահն է: Նա է ամենից մեծը:
– Ասենք թե շահ դարձար, հետո՞, – հարցնում է դերվիշը:
– Հոտո՝ ոչինչ,- պատասխանում է քաղաքապետը:
-Ահա այդ ոչինչը ես եմ: Ոտքերիս տակից անցի՛ր, և գնա՛ քո ճանապարհը, – նույն անվրդովությամբ պատասխանում է և նվաղուն աչքերը գոցում:
В одном восточном городе в жаркий летний полдень, на улице в тени стены лежал дервиш в обносках, дервиш лежал у края тратуара его глаза были полузакрыты, он был болезненно ослаблен. Мэр города гордый и величественный, в богатой и украшенной одежде медленно шел по улице окруженный свитой, люди на улице вставали прижимались к стенам и кланялись проходяшему правителю руководитель свиты размахивая жезлом закричал на дервиша.
— Что ты разлегся на тротуаре иди по дороге, разве ты не видиш кто идет встань негодяй.
— Я встану только перед тем кто больше меня — спокойно ответил дервиш.
Мэр услышал ответ дервиша заинтересовался и подошел поближе чтобы спросить.
— Разве я не человек больше тебя.
— Конечно нет до тебя еще много ступеней — ответил дервиш — да или нет.
— Да.
— Ты мэр я знаю а когда ты поднимешься кем станеш? — спросил дервиш.
— Губернатором — ответил мэр.
— А потом?
— Потом — визирем.
— А потом?
— Султаном.
— А потом?
— Это предел Все на свете ради выгоды она величайшее.
— Ну скажем ты станеш султаном и что дальше? — спросил дервиш.
— А потом ничего — ответил мэр.
— Вот это ничего это я, пройди под моими ногами и иди своей дорогой — так же спокойно ответил дервиш и закрыл глаза.
Գոհար Եգանյան 