Posted in Մայրենի

ՉԱԽՉԱԽ ԹԱԳԱՎՈՐԸ

Լինում է, չի լինում՝ մի աղքատ ջաղացպան։

Մի պատռված քուրք հագին, մի ալրոտ փոստալ գլխին ապրելիս է լինում գետի ափին, իր կիսավեր ջաղացում։ Ունենում է մի մոխրոտ բաղաջ ու մի կտոր պանիր։

Մի օր գնում է, որ ջաղացի ջուրը թողնի, գալիս է, տեսնում՝ պանիրը չկա։

Մին էլ գնում է՝ ջուրը կապի, գալիս է, տեսնում՝ բաղաջը չկա։

Էս ո՞վ կլինի, ո՞վ չի լինի։ Մտածում է, մտածում ու ջաղացի շեմքում թակարդ է լարում։ Առավոտը վեր է կենում, տեսնում մի աղվես է ընկել մեջը։

— Հը՞, գող անիծված, դու ես կերել իմ պանիրն ու բաղարջը, հա՞․ կաց, հիմի ես քեզ պանիր ցույց տամ։— Ասում է ջաղացպանն ու լինգը վերցնում է, որ աղվեսին սպանի։

Աղվեսը աղաչանք-պաղատանք է անում։ «Ինձ մի՛ սպանի,— ասում է,— մի կտոր պանիրն ի՞նչ է, որ դրա համար ինձ սպանում ես։ Կենդանի բաց թող, ես քեզ շատ լավություն կանեմ»։

Ջաղացպանն էլ լսում է, կենդանի բաց է թողնում։

Էս աղվեսը գնում է, էդ երկրի թագավորի աղբանոցում ման է գալի ման, մի ոսկի է գտնում։ Վազ է տալիս թագավորի մոտ։

— Թագավորն ապրած կենա, ձեր կոտը մի տվեք, Չախչախ թագավորը մի քիչ ոսկի ունի, չափենք ետ կբերենք։

— Չախչախ թագավորն ո՞վ է,— զարմացած հարցնում է թագավորը։ — Դու դեռ չես ճանաչում,— պատասխանում է աղվեսը։ — Չախչախը մի շատ հարուստ թագավոր է, ես էլ նրա վեզիրն եմ։ Կոտը տո՛ւր, տանենք ոսկին չափենք․ հետո կճանաչես։

Կոտը առնում է տանում, աղբանոցում գտած ոսկին ամրացնում կոտի ճեղքում, իրիկունը ետ բերում, տալիս, օ՜ֆ,— ասում է,— զոռով չափեցինք։

— Մի՞թե ճշմարիտ սրանք կոտով ոսկի են չափել,— մտածում է թագավորը։ Կոտը թափ է տալիս, զնգալեն մի ոսկի է վեր ընկնում։

Մյուս օրը աղվեսը ետ գալիս է, թե՝ Չախչախ թագավորը մի քիչ ակն ու մարգարիտ ունի․ ձեր կոտը տվեք, չափենք, կբերենք։

Կոտն առնում է, տանում։ Մի մարգարիտ է գտնում, կոխում է կոտի արանքը, էլ ետ իրիկունը ետ բերում։

— Օ՜ֆ,— ասում է,— մեռանք, մինչև չափեցինք։

Թագավորը կոտը թափ է տալի, մարգարիտը դուրս է թռչում։

Մնում է զարմացած, թե էս Չախչախ թագավորն ինչքան հարուստ պետք է լինի, որ ոսկին, ակն ու մարգարիտը կոտով է չափում։

Անց է կենում մի քանի օր։ Մի օր էլ աղվեսը գալիս է թագավորի մոտ խնամախոս, թե՝ Չախչախ թագավորը պետք է ամուսնանա, քու աղջիկն ուզում է։

Թագավորը ուրախանում, աշխարհքով մին է լինում։

— Դե գնացեք,— ասում է,— շուտ արեք, հարսանիքի պատրաստություն տեսեք։

Թագավորի պալատում իրար են անցնում, հարսանիքի պատրաստություն են տեսնում, իսկ աղվեսը ջաղացն է վազում։

Վազում է, ջաղացպանին աչքալուս տալի, թե՝ հապա՜, թագավորի աղջիկը քեզ համար ուզել եմ։ Պատրաստ կաց, որ գնանք, հարսանիք անենք։

— Վա՜յ, քու տունը քանդվի, ա՛յ աղվես, էդ ի՞նչ ես արել,— ասում է վախեցած ջաղացպանը։— Ես՝ ո՞վ, թագավորի աղջիկը՝ ո՞վ։ Ո՛չ ապրուստ ունեմ, ո՛չ տունուտեղ, ո՛չ մի ձեռք շոր․․․ Հիմի ես ի՞նչ անեմ․․․ — Դու մի՛ վախենա, ես ամեն բան կանեմ,— հանգստացնում է աղվեսն ու ետ վազում թագավորի մոտ։

Վազելով ընկնում է պալատը. «Հա՜յ-հարա՜յ, Չախչախ թագավորը մեծ հանդեսով գալիս էր, որ պսակվի։ Ճամփին թշնամի զորքերը հանկարծ վրա տվին, մարդկանց կոտորեցին, ամեն բան տարան։ Ինքը ազատվեց, փախավ։ Ձորում մի ջաղաց կա, եկել է, մեջը մտել։ Ինձ ուղարկեց, որ գամ, իմաց անեմ, շոր տանեմ, ձի տանեմ, գա պսակվի, շուտով գնա, իր թշնամիներից վրեժն առնի»։

Թագավորն իսկույն ամեն բան պատրաստում է, տալիս աղվեսին, հետն էլ շատ ձիավորներ է դնում, որ պատվով ու փառքով իր փեսին պալատ բերեն։

Գալիս են, հանդեսով ջաղացի դռանը կանգնում։ Ջաղացպանի քուրքը հանում, թագավորի շորերը հագցնում, նստեցնում են նժույգ ձիուն։ Շրջապատված մեծամեծներով, առջևից՝ ձիավորներ, ետևից՝ ձիավորներ, էսպես հանդեսով բերում են թագավորի պալատը։ Իր օրումը պալատ չտեսած ջաղացպա՜ն․ շշկլված, բերանը բաց մին չորս կողմն է, մին հագի շորերին է նայում, խլշկոտում ու զարմանում։

— Էս ինչո՞ւ չտեսի նման դեսուդեն է նայում, աղվես ախպեր,— հարցնում է թագավորը։— Կարծես տուն չլինի տեսած, շոր չլինի հագած։

— Չէ՛, դրանից չի,— պատասխանում է աղվեսը։— Նայում է ու համեմատում իր ունեցածի հետ, թե իր ունեցածը որտե՜ղ, էս որտե՜ղ․․․

Նստում են ճաշի։ Տեսակ-տեսակ կերակուրներ են բերում։ Ջաղացպանը չի իմանում՝ որին ձեռք տա կամ ինչպես ուտի։

— Ինչո՞ւ չի ուտում, աղվես ախպեր,— հարցնում է թագավորը։

— Գալու ժամանակ ճամփին որ կողոպտեցին, նրա համար միտք է անում։ Չեք կարող երևակայել, տեր թագավոր, թե ինչքան բան տարան, և, վերջապես, ինչ անպատվություն էր էդ մեր թագավորի համար։ Ի՞նչպես հաց ուտի,— պատասխանում է աղվեսը հառաչելով։

— Բան չկա, դարդ մի՛ անի, սիրելի փեսա, աշխարհք է, էդպես էլ կպատահի,– խնդրում է թագավորը։— Այժմ հարսանիք է, ուրախանանք, քեֆ անենք։

Ու քեֆ են անում, ուտում, խմում, ածում, պար գալի․ յոթն օր, յոթ գիշեր հարսանիք անում։ Աղվեսն էլ դառնում է քավոր։

Հարսանիքից հետո թագավորը իր աղջկանը մեծ բաժինք է տալի ու հանդեսով ճամփա դնում Չախչախ թագավորի հետ։

— Կացե՛ք, ես առաջ գնամ, տունը պատրաստեմ, դուք իմ ետևից եկեք,— ասում է քավոր աղվեսը ու վազ տալի։

Վազ է տալի, վազ, տեսնում է՝ մի դաշտում մեծ նախիր է արածում։

— Էս ո՞ւմ նախիրն է։

Ասում են․

— Շահ-Մարինը։

— Պա՜, Շահ-Մարի անունը էլ չտաք, որ թագավորը նրա վրա բարկացել է, զորքով իմ ետևից գալիս է․ ով նրա անունը տվավ՝ գլուխը կտրել կտա։ Որ հարցնի, թե ումն է, ասեք՝ Չախչախ թագավորինը․ թե չէ՝ վայն եկել է, ձեզ տարել։

Վազ է տալի, վազ, տեսնում է՝ ոչխարի հոտը սարերը բռնել է։

— Էս ո՞ւմն է։

— Շահ-Մարինը։

Հովիվներին էլ նույնն է ասում։

Վազ է տալի, վազ, տեսնում է՝ ընդարձակ արտեր, հնձվորները միջին հնձում են։

— Էս ո՞ւմ արտերն են։

— Շահ-Մարինը։

Հնձվորներին էլ նույնն է պատվիրում։

Վազ է տալի, վազ, տեսնում է՝ անվերջ խոտհարքներ։

― Էս ո՞ւմն են։

— Շահ-Մարինը։

Խոտ հարողներին էլ նույնն է ասում։

Հասնում է Շահ-Մարի պալատին։

— Շահ-Մա՜ր, ա՛ Շահ-Մա՜ր,— գոռում է, հեռվից վազելով։— Քու տունը չքանդվի, միամիտ նստել ես։ Թագավորը քեզ վրա բարկացել է, մեծ զորքով գալիս է, որ քեզ սպանի, տունուտեղդ քանդի, տակնուվրա անի, ունեցած-չունեցածդ էլ թագավորական գրի։ Մի անգամ քեզ մոտ մի վառիկ եմ կերել․ էն աղուհացը դեռ չեմ մոռացել։ Վազեցի, եկա, որ քեզ իմացնեմ։ Շուտ արա, գլխիդ ճարը տես, քանի չի եկել։

— Ի՞նչ անեմ, ո՞ւր գնամ,— հարցնում է սարսափած Շահ-Մարը ու տեսնում է, որ, ճշմարիտ, հեռվից փոշի բարձրացնելով, գալիս է թագավորը։

— Փախի՛, շուտով ձի նստի, փախի՛, էս երկրից կորի՛, էլ ետ չնայես։

Շահ-Մարը իսկույն նստում է իր լավ ձին ու փախչում էդ երկրից։

Աղվեսի ետևից գալիս են հարսանքավորները։ Գալիս են զուռնով, թմբուկով, երգով, զորքով, հրացան արձակելով ու աղմուկով։

Գալիս են Չախչախ թագավորն ու իր կինը ոսկեզօծ կառքի մեջ, նրանց աոջևից ու ետևից՝ անհամար ձիավորներ։

Հասնում են մի դաշտի։ Տեսնում են՝ մեծ նախիր է արածում։

— Էս ո՞ւմ նախիրն է,— հարցնում են ձիավորները։

— Չախչախ թագավորինը,— պատասխանում են նախրապանները։

Անց են կենում։ Հասնում են սարերին։ Տեսնում են՝ ոչխարի սիպտակ հոտը սարերը բռնել է։

— Էս ո՞ւմն է,— հարցնում են ձիավորները։

— Չախչախ թագավորինը,— պատասխանում են հովիվները։

Անց են կենում։ Հասնում են ընդարձակ արտերի։

— Էս ո՞ւմ արտերն են։

— Չախչախ թագավորինը։

Հասնում են խոտհարքներին։

— Էս ո՞ւմն են։

— Չախչախ թագավորինը։

Ամենքը մնացել են զարմացած, Չախչախ թագավորն ինքն էլ քիչ է մնում՝ խելքը թռցնի։ Էսպեսով, աղվեսի ետևից գալիս են, հասնում Շահ-Մարի պալատներին։

Քավոր Աղվեսն էնտեղ արդեն տեր է դառել, կարգադրություններ է անում։ Ընդունում է խնամիներին, ու նորից սկսում են քեֆը։

Յոթն օր, յոթ գիշեր էլ էստեղ են քեֆ անում, ու խնամիները վերադառնում են իրենց տեղերը։

Չախչախ թագավորը, իր կինն ու Քավոր Աղվեսն ապրում են Շահ-Մարի պալատներում։

Իսկ թագավորից վախեցած Շահ-Մարը մինչև էսօր էլ դեռ գնում է։


1.Փորձի՛ր <<Չախչախ թագավորը>> հեքիաթը պատմել աղվեսի և Շահ Մարի անունից:

2.Առանձնացրո՛ւ գլխավոր հերոսներին և բնորոշի՛ր նրանց 3-4 նախադասությամբ:
Ջաղացպան-Աղքատ։ Մի պատռված քուրք հագին։ Մի ալրոտ փոստալ գլխին։
Աղվես-Խոսքը պահող էր նա։ Նա բարի էր։
Չախչախ թագավոր-Նա շատ հարուստեր։ Նա ոսկի էր չափում։ Նա մարգարիտ էր չափում։

3.Հեքիաթից դո’ւրս գրիր աղվեսին բնորոշող ամենադիպուկ տողերը։
Ես քեզ շատ լավություն կանեմ։

Էս աղվեսը գնում է, էդ երկրի թագավորի աղբանոցում ման է գալի ման, մի ոսկի է գտնում։ Վազ է տալիս թագավորի մոտ։

— Չախչախ թագավորն ո՞վ է,— զարմացած հարցնում է թագավորը։ — Դու դեռ չես ճանաչում,— պատասխանում է աղվեսը։ — Չախչախը մի շատ հարուստ թագավոր է, ես էլ նրա վեզիրն եմ։ Կոտը տո՛ւր, տանենք ոսկին չափենք․ հետո կճանաչես։


Posted in Բնագիտություն

ՏՈՒՖ

Վարդագույն քաղաք․․․ Այսպես են անվանում Երևանը, որովհետև մեր մայրաքաղաքը կառուցապատված է վարդագույն գեղեցիկ տուֆի բազմաթիվ շենքերով։

Տուֆը հրաբխային ծագում ունեցող ապար է։ Այն բաղկացած է հրաբխային ժայթքման  ընթացքում դուրս մղված հրաբխային մոխրից, որը ժամանակի ընթացքում քարացել է։ Տուֆը կազմված է հրաբխային ապակուց և պեմզայի բեկորներից։

Մեզ մոտ կան տուֆի տասնյակ հանքավայրեր։ Հայկականը տուֆը բաժանվում է 5 տեսակի՝ Անիի (դեղին, նարնջագույ), Արթիկի (վարդագույն, մանուշակագույն), Երևանի (սև, կարմիր), Բյուրականի (վարդագույն՝ սև բծերով, մոխրագույն՝ սև բծերով) և ֆելզիիտային (նախշավոր)։

Տուֆը հիանալի շինանյութ է։ Այն հեշտ կտրվում, սղոցվում է, բայց բավականաչափ ամուր է և լավ դիմացկուն է եղանակային պայմաններին։ Ծակոտկայնության շնորհիվ տուֆը ձմռանը ենքի ներսը պահում է ցրտից, իսկ ամռանը՝ շոգից։ Տուֆե պատերը <<շնչում են>>, այսինքն՝ դրանց միջով բնական օօդափոխություն է կատարվում։

Հայերը դարեր շարունակ տուֆը օգտագործել են որպես շինանյութ։

Հայաստանում տուֆը տարածված է Արագածի լեռնազանգվածոււմ, Սյունիքում, Կոտայքում, Շիրակի դաշտում, Արարատյան դաշտի նախալեռնային շրջաններում, Բյուրականի և Ջավախքի բարձրավանդակներում։

Posted in Մաթեմատիկա

Մաթեմատիկա 11․02․21

Թեմա՝ Մաս և ամբողջ։ Թվի մաս գտնելը։

  1. Գտիր  120  թվի  4/6  մասը։
    120:6×4=80
  2. Գտիր  180  թվի  5/3  մասը։
    180:3×5=300
  3. Գտիր  240  թվի  6/40  մասը։
    240:40×6=36
  4. Գտիր  250  թվի  4/5  մասը։
    250:5×4=200
  5. Քանի՞  դեցիմետր  է  2/10 մետրը։
    10:10=1
  6. Քանի՞ մետր  է  3/4 կմ-ը։
    1000:4×3=750
  7. Քանի՞ սանտիմետր է  3/5 մետրը։
    100:5×3=60
  8. Քանի՞ րոպե  է  4/6 ժամը։
    60:6×4=40
  9. Քանի՞  ժամ  է  5/6 օրը։
    24:6×5=20
  10. Քանի՞ մետր  է  3/10  կիլոմետրը։
    1000:10×3=300
  11. Գտիր մետրի  3/5 մասը։
    100:5×3=60
  12. Արտահայտիր 2/3 ժամը  րոպեներով։
    60:3×2=40
  13. Գտիր թվի նշված մասը։
    450-ի   2/9-րդ մասը
    450:9×2=100
    280-ի  5/7-րդ մասը
    280:7×5=20
    300-ի  7/10-րդ մաս
    300:10×7=210
    480-ի  5/6-րդ մասը:
    480:6×5=400

14.Արտահայտիր նշված միավորներով։

1/6 ժ=60×6=360 ր
1/4 կմ =1000:4×1=250 մ
1/6 օր =24×6=144 ժ
1/4 տարի =12:4=3 ամիս
1/25 ց = 100:25=4կգ
1/5  մ = 100:5=20*1=20սմ:

15.Արտահայտիր նշված միավորներով։
3/4  ժ= 60:4*3=45ր
3/10  կմ =1000:10*3=300 մ
5/6  օր =24:6*5=20 ժ
5/6  տարի =12:6*5=10 ամիս
3/4 ց = կգ
100:4*3=75
7/10  մ = 100:10*7=70սմ:

16․ Տուփում կար 20 միատեսակ մատիտ։  Տուփից հանեցին  դրանց  3/5 մասը։  Քանի՞  մատիտ  մնաց տուփում։
20:5=4
4*3=12

Posted in русский

РУССКИЙ 11.02.21

Выполните задания:

  1. Найдите и выпишите слова, которые отвечают на вопросы 
    кто?-лягушка, Я, поросёнок, утята, жучки, паучки
    что?– Одеяло,простыня , свечка, печка, кровать, чай, самовар, колесо, утюги, сапоги, пироги,
  2. Составьте словосочетания с этими сло вами.
    зеленная лягушка.
    я красивоя.
     грязный поросёнок.
    маленкие утята.
    гадкие жучки.
    волосатые паучки.
    мяхкое Одеяло
    белоснежная простыня ,
    гарачйе свечка,
    огненая печка,
    удобная кровать
  3. Напишите, что произошло с главным героем сказки. /5-6 предложений/

Он не умывался, и всегда был грязный. И его решил помить умивальник.

Posted in Մաթեմատիկա

Թեմա՝ Մաս և ամբողջ։ Թվի մաս գտնելը։

1․Գտիր թվի նշված մասը։
180-ի   5/9-րդ մասը-180:9×5=100
200-ի  4/5-րդ մասը-200:5×4=160
100-ի  3/10 -րդ մասը-100:10×3=30
150-ի  2/5  -րդ մասը-150:5×2=60

2.Արտահայտիր նշված միավորներով։

1/4 ժ=60:4*1=15 ր
1/5 կմ =100:5*1=20 մ
1/3 օր =24:3*1=8 ժ
1/4 տ = 12:4*1=3ամիս
1/5 ց =100:5*1=20 կգ
1/4  մ =1000:4*1=250 սմ:

3.Արտահայտիր նշված միավորներով։
5/ 6  ժ=60:6*5=50 ր
4/5  կմ =1000:5*4=50 մ
5/6  օր =24:6=4*5=20 ժ
3/4  տ =24:4=6*3=18 ամիս
3/20 ց =100:20=5*3=15 կգ
4/5  մ =100:5=20*4=80 սմ:

4.  Արամը  դպրոցից տուն վերադառնալիս  ճանապարհի   1/4 մասը  անցնելուց հետո, ճանապարհի ո՞ր մասը դեռ  պետք է անցնի։
4-1=3

3/4

5․ Արկղում կար 120 միատեսակ գնդակ։ Արկղից հանեցին դրանց 7/8 մասը։ Քանի՞ գնդակ մնաց արկղում։
120:8×7=15*7=105

6․ Ջրավազանում կար 3200 լիտր ջուր։ Այգին ջրելու համար օգտագործվեց դրա 5/8 մասը։ Քանի՞ լիտր ջուր մնաց ջրավազանում։
3200:8*5=2000

7․ Ո՞ր պատկերի 3/5 մասն է գունավորված։

1)3/2

2)2/3

3)3/1

Posted in Մայրենի

Մայրենի 11․02․21

Կարդա՝ դուրս գրելով և բացատրելով անծանոթ բառերը։

Լուսաբացին հալվում էին աստղերը ձնագնդերի պես, շառագունում էր արևելքը։ Արևի շողերը խաղում էին ամպերի հետ։ Ասես մի անտես ձեռք բյուր շողերով ամպի սպիտակ քուլաների վրա հազարավոր նախշեր էր նկարում, որ մի քիչ հետո ավերի նույն շողերով, մի ուրիշը նկարի, մինչև արևը ծագի։

Գոլորշի էր բարձրանում տերևների վրայից, ծաղիկների գունավոր թերթերից։ Գլխահակ ծաղիկները բարձրացնում էին իրենց գլուխը և նայում արևին, որ կեսօրին նորից խոնարհեն , երբ արևը թեժանա։

շառագունում էր-կարմրում էր
բյուր-անչափ, անթիվ
քուլաների- Ծխի՝ ամպի՝ փոշու ևն գալարուն զանգված
ավերել-քանդել
գլխահակ-գլուխը ներքև, խոնարհած
խոնարհեն-ներքև իջացրած
թեժանալ-Բորբոքվել

Տեքստից դո՛ւրս գրիր գրությամբ և արտասանությամբ տարբերվող բառերը։ Նշի՛ր գրության և արտասանության տարբերությունները։

Օրինակ՝

Ծագել- լսում ենք՝ ք, գրում ենք՝ գ
արևելքը- լսում ենք եվ, գրում ենք՝ և
բարձրանում- լսում ենք՝ ց, գրում ենք՝ ձ
տերևների-լսում ենք՝եվ գրում ենք՝ և
արևին-լսում ենք՝եվ գրում ենք՝և
կեսօրին-լսում ենք՝ ո գրում ենք՝ օ
խոնարհեն-լսում ենք արանց՝ հ գրում ենք՝ հ-ով
երբ-լսում ենք՝փ գրում ենք՝բ

Տեքստից օգտվելով՝ լրացրո՛ւ նշված բառերի բացակայող տառերը։

Արևելք

Ամպեր

Ձեռք

Բյուր

Նախշեր

Ծագել

Գոլորշի

Բարձրանալ

Կեսօր

Խոնարհել

Երբ

Ուղղագրական բառարանից գրությամբ և արտասանությամբ 10 բառ դուրս գրիր։

Տեքստից առանձնացրո՛ւ բարդ բառերը և բառակազմական վերլուծության ենթարկի՛ր ։

Օրինակ՝ գլխահակ= գլուխ+ ա+ հակվել
լույս+բաց
ձյուն+գնդիկ
կես+օր
թերթ+երից
արև+ելք

Posted in Մայրենի, Uncategorized

Փոքրիկ Արտաշեսը

Փոքրիկ Արտաշեսը շվշվացնելով գնում էր ձորով: Հանկարծ լսեց, որ մի ուրիշն էլ է շվացնում. Հենց իմացավ ընկերն է, կանգնեց, ձայն տվավ.

-Վահա’ն, դո՞ւ ես:

-Ե՜ս…

-Ադա՜, մեր հորրթն ո՞ւր գնաց, տեսա՞ր:

-Սա՜ր…

-Հանա՞ք ես անում, ինչ է:

-Չէ՜…

-Վա՜յ, էդ հո գելը կուտի:

-Ուտի՜…
– Բա ու՞ր գնա՜ց
-Գելը կատաղա՞ծ էր, հա՞
-Հա՜
-Վահան հաստատ տեսելե՞ս, չէ՜
-Չէ՜
-Բա ո՞նց բռնենք
-Են՜ք
Արտաշեսը նեղանալով գնում է տուն։Տեսնում է որ հորթ տան է Վահանել հետը։

Արտաշեսը լալով վազեց տուն, տեսավ` հո՛րթն էլ է տանը, Վահա՛նն էլ:

Փորձի’ր շարունակել  երկխոսությունը: Չմոռանա’ս ճիշտ կետադրել:

Առաջադրանքներ

1.Ո՞ւմ կամ ինչի՞ էր հանդիպել փոքրիկ Արտաշեսը:
Արձագանքին։

2. Ըստ այս պատմության, որտեղի՞ց էին հայտնվում ձայները:
Ձորից։

3.   Քո կարծիքով որտե՞ղ են ապրում արձագանքները և ինչի՞ համար են դրանք:
Նրանք ապրում են ձորի ամենա ներքևում։ Նրանք նրա համարեին, որ պաշտպանել վտանգավոր գայլերից։

4. Թումանյանական ո՞ր հեքիաթին է նման այս պատումը: Նշի՛ր։

5.Վենի դիագրամի միջոցով նշի’ր բոլոր ընդհանրություններն ու տարբերությունները: Ներկայացրո’ւ և համեմատի’ր ընկերներիդ աշխատանքների հետ: 

6.Այժմ ինքդ փորձի՛ր նման մի պատմություն հորինել:

7.Գրեցի՞ր, շա’տ ապրես: Հիմա պատմությունդ կարդա՛  ընկերներիդ համար, իսկ նրանք թող փորձեն վերնագրել այն: 

8. Գրածդ պատմությունը բեմադրելով՝ ռադիթատրոն պատրաստի’ր: 

Կարդա’ նաև Ռոդարիական այս հեքիաթը և հեքիաթի շուրջ ինքդ փորձիր հարցադրումներ կազմել:

Արձագանքի մասին  հանելուկներ հորինի’ր և նկարի’ր քո պատկերացրած Արձագանքին:

Posted in Մաթեմատիկա

Մաթեմատիկա․09․02․2021

Չափման միավորներ

  • 9 ր 20 վ արտահայտիր վայկյաններով։
    9×60+20=560վ
  • 5 կիլոմետր 25 մետրը արտահայտիր մետրերով։
    5000+25=5025մ
  • 9 ժ 45 ր-ն արտահայտիր րոպեներով։
    9×60+45=585ր
  • 8 ժ 40 ր-ն արտահայտիր րոպեներով։
    8×60+40=520ր
  • 5 կմ 7 մ 3 դմ-ն արտահայտիր դեցիմետրերով։
    50.000+70+3=50.073դմ
  • 6 կգ 400 գ –ը արտահայտիր գրամներով։
    6*1000+400=6400գ
  • 240000 մ-ը արտահայտիր կիլոմետրերով
    240000/1000=240կմ
  • 3 ժ 46 րոպեն արտահայտիր րոպեներով․

3*60+4=226ր

  • 4000  կգ-ը արտահայտիր ցենտներներով:

4000/100=40ց

  • 8 տ 4 ց 60 կգ-ը արտահայտիր կիլոգրամներով։

8000+400+60=8460կգ

  • 6 տ 4 ց 5 կգ –ը արտահայտիր կլիլոգրամներով, ի՞նչ թիվ կստանանք:

6000+400+5=6405կգ

  • 9  կգ 705 գ-ն արտահայտիր գրամներով։

9000+705=9705գ

  • 6 կմ 75 մ-ն արտահայտիր մետրերով։
    6000+75=6075
  • 360 վայրկյանը արտահայտիր րոպեներով։

360/60=60ր

  • 6 ժամ 35 րոպեն արտահայտիր րոպեներով․

6*60=360+35=395

  • 5 դեցիմետր 20 սանտիմետրը արտահայտիր սանտիմետրերով․

50+20=70

  • 8 կգ 200 գ –ը արտահայտիր գրամներով։

8000+200=8200գ

  • 5 ժամ 25 րոպեն արտահայտիր րոպեներով․

5×60=300

300+25=325 ր

  • 8 կմ 6 մ 5 դմ-ը արտահայտիր դեցիմետրերով։
    8*1000=8000
    8000/10=800
    6*10=60
    800+60+5=865

Ընտրիր այն թվանշանը, որը տեղադրելով աստղանիշի փոխարեն՝ կստացվի ճիշտ անհավասարություն․

  • 10 ց 740 կգ < 10ց 840կգ։

  • 6 տ 2 ց < 6 տ 500 կգ

  • 8 տ 750 կգ > 8 տ 7 ց

  • 20 դմ 320 սմ > 20 դմ 150 սմ։

  •  8 կմ 30 դմ > 8 կմ 1 մ

  • 8 տ 640 կգ > 8 տ 550 կգ։

  • 8 ց 840 կգ < 8 ց 940 կգ։

10 կմ 220 մ > 10 կմ 150 մ։

Posted in Մայրենի

Համերգ

Վըտակը ժայռից ներքև է թըռչում,
Թափ առած ընկնում քարերի գըլխին,
Զարկում ավազին, շաչում է, ճըչում,
Ճըչում անհանգիստ, փըրփուրը բերնին։

Ինչպես ծերունին, ձենով պառաված,
Ձայնակցում է ժիր թոռնիկի երգին,
Այնպես է ծերուկ անտառը կամաց
Արձագանք տալի ջըրի աղմուկին։

Այնինչ բընության զըվարթ համերգի

Ունկընդիրն անխոս ու հավերժական,
Ժայռը մտախոհ՝ իր մըռայլ մըտքի
Ետևից ընկած լըսում է նըրան։

Առաջադրանքների փաթեթ 

1. Կարդա՛ բանաստեղծությունը, դուրս գրի՛ր անծանոթ բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր:

Վըտակը-առու
շաչել-բարձր ձայն հանել
մտախոհ-մտանծմունքի մեջ ընկած

2. Դուրս գրի՛ր փոխաբերություններն ու համեմատությունները: Վերլուծի՛ր:
Ճըչում անհանգիստ-բարձր ձայն է հանում։
փըրփուրը բերնին-փրփրել։
Վըտակը ժայռից ներքև է թըռչում-հոսում է։
Ինչպես ծերունին ձենով պառաված-անտառից ջրի արձագանքն է դուրս գալիս։
ծերուկ անտառը-հին անտառ
բընության զըվարթ համերգի-կանաչ բնություն
ունկընդիրն անխոս-չարխագանքով
Ժայռը մտախոհ՝ իր մըռայլ մըտքի, Ետևից ընկած լըսում է նըրան- առանց շառժվելու լսել

3. Առանձնացրո՛ւ քեզ համար ամենատվապորիչ հատվածը և հիմնավորի՛ր ընտրությունդ:
Ունկընդիրն անխոս ու հավերժական,
Ժայռը մտախոհ՝ իր մըռայլ մըտքի
Ետևից ընկած լըսում է նըրան։

4.  Բնորոշի՛ր բանաստեղծության հերոսներին.

  • ըստ բանաստեղծության- Վըտակը-անհանգիստ, ժիր
    Անտառ-ծերուկ, արձագանքող
    Ժայռը մտախոհ՝ մռայլ միտք ունեցող
  •  ըստ քո բնորոշման-
    Վտակը-երջանիկ
    անտառը-տեևաթափ ծառերով
    ժայռը-տխուր

5. Ազատ շարադրանքի միջոցով վերապատմի՛ր բանաստեղծությունը և նկարի՛ր:
առուն ժայռից ներքև է իջնում, ընկնելով քարերի գլխին, ընկնելով ավազին բարձր ձայն հանելով և փրփուր բերանին։ Ծերունին իր ծեր

6. Բանաստեղծությունից առանձնացրո՛ւ այնպիսի նախադասություններ, որոնք հարցական նշանի գործածությամբ կարող են հարցական դառնալ:

7. Ընտրածդ նախադասությունների մեջ, հարցական նշանի տեղը փոփոխելով, նոր նախադասություններ կառուցի՛ր:

8. Բանաստեղծությունից դուրս գրի՛ր գաղտնավանկի ,,ը,, ունեցող բառերը և վանկատի՛ր:

9. Դուրս գրի՛ր գրությամբ ու արտասանությամբ տարբերվող բառերը և ընդգծի՛ր / առանձնացրո՛ւ/ փոփոխության ենթարկվող հնչյունը:

10. Անգիր սովորի՛ր բանաստեղծությունը, ձայնագրի՛ր արտասանությունդ և հրապարկի՛ր բլոգումդ։